Thực phẩm lưu thông trên thị trường hiện nay rất đa dạng, tuy nhiên, điều này cũng đi kèm với nhiều nguy cơ tiềm ẩn gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng. Để đáp ứng nhu cầu bảo vệ sức khỏe cộng đồng, Việt Nam đã thành lập Trung tâm Đánh giá Nguy cơ về An toàn Thực phẩm nhằm tăng cường giám sát và quản lý các rủi ro trong thực phẩm tiêu thụ hàng ngày.
Nhận Diện Nguy Cơ Ngộ Độc Thực Phẩm
Thực Trạng Ngộ Độc Thực Phẩm Hiện Nay
Theo báo cáo của Bộ Y tế, số vụ ngộ độc thực phẩm tại Việt Nam đã gia tăng trong thời gian gần đây. Trong 9 tháng đầu năm 2024, cả nước ghi nhận 111 vụ ngộ độc thực phẩm, tăng 2 vụ so với cùng kỳ năm 2023. Số người bị ngộ độc tăng hơn 2 lần, đặc biệt là những vụ có số người mắc lớn (trên 30 người).
Các nguyên nhân gây ngộ độc chủ yếu bao gồm vi khuẩn Salmonella trong các sản phẩm thịt nguội và thịt lợn chế biến, vi khuẩn Bacillus cereus trong món ăn có giá đỗ, và Staphylococcus aureus trong Mì Quảng. Điều này cho thấy một số cơ sở sản xuất, kinh doanh chưa tuân thủ đầy đủ quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, dẫn đến tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe.
Các Mối Nguy Có Thể Gây Ngộ Độc Cấp Tính và Mãn Tính
Theo PGS.TS Lê Thị Hồng Hảo, Viện trưởng Viện Kiểm nghiệm An toàn Vệ sinh Thực phẩm Quốc gia, các mối nguy sinh học và hóa học trong thực phẩm có thể gây ngộ độc cấp tính, chẳng hạn như vi sinh vật gây bệnh, độc tố tự nhiên, dư lượng thuốc trừ sâu hoặc phụ gia thực phẩm dùng quá liều. Những mối nguy này không chỉ gây ngộ độc ngay lập tức mà còn có thể tích lũy trong cơ thể, dẫn đến ngộ độc mãn tính.
Các Mối Nguy Quốc Tế và Tình Hình Tại Các Quốc Gia Phát Triển
Theo tiến sĩ Nguyễn Thị Phúc từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có tới 31 mối nguy từ thực phẩm phổ biến, như Norovirus, Campylobacter spp, và Enteropathogenic E. coli (EPEC). Ngay cả tại các nước phát triển như Mỹ, Nhật Bản, mỗi năm vẫn ghi nhận nhiều vụ ngộ độc thực phẩm. Riêng năm 2010, thế giới có khoảng 600 triệu ca bệnh và 420.000 ca tử vong do các mối nguy thực phẩm này.
Thành Lập Trung tâm Đánh giá Nguy cơ Về An Toàn Thực Phẩm
Mục Tiêu và Vai Trò của Trung Tâm
Trung tâm Đánh giá Nguy cơ về An toàn Thực phẩm đầu tiên của Việt Nam đã được Bộ Y tế thành lập, trực thuộc Viện Kiểm nghiệm An toàn Vệ sinh Thực phẩm Quốc gia. Trung tâm có nhiệm vụ đánh giá nguy cơ trong chuỗi cung ứng thực phẩm, từ đó đưa ra bằng chứng khoa học hỗ trợ công tác quản lý và đề xuất giải pháp phòng ngừa.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên nhận định: “Việc thành lập Trung tâm là cần thiết để nâng cao cảnh giác của người dân, đồng thời cung cấp các bằng chứng khoa học đáng tin cậy cho công tác quản lý và các biện pháp pháp lý đối với vi phạm.”
Tập Trung vào 5 Nhóm Nhiệm Vụ
Để đạt hiệu quả tối đa, Trung tâm Đánh giá Nguy cơ sẽ tập trung vào 5 nhóm nhiệm vụ chính:
- Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực có chất lượng cao.
- Nghiên cứu và đánh giá nguy cơ trong toàn chuỗi cung ứng thực phẩm.
- Tham gia xây dựng và hoàn thiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn về ATTP.
- Xây dựng mạng lưới thu thập và phân tích thông tin về ATTP trên toàn quốc.
- Tham mưu cho công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực ATTP.
Nâng Cao Năng Lực và Hợp Tác Quốc Tế
Viện Kiểm nghiệm An toàn Vệ sinh Thực phẩm Quốc gia cần phối hợp với các tổ chức quốc tế để cập nhật công nghệ, phương pháp đánh giá nguy cơ tiên tiến nhất. Điều này giúp Trung tâm tiếp cận nhanh chóng các tiêu chuẩn và quy chuẩn quốc tế, từ đó áp dụng hiệu quả vào thực tế Việt Nam.
Phát Triển Mạng Lưới Giám Sát và Kiểm Soát
Tầm Quan Trọng của Mạng Lưới Giám Sát
Viện Kiểm nghiệm An toàn Vệ sinh Thực phẩm Quốc gia cần xây dựng một mạng lưới giám sát toàn quốc để thu thập thông tin về ATTP. Mạng lưới này không chỉ hỗ trợ phát hiện nguy cơ sớm mà còn cung cấp dữ liệu cần thiết giúp nâng cao hiệu quả công tác giám sát.
Thiết Lập Quy Chuẩn ATTP Phù Hợp và Hài Hòa Quốc Tế
Bộ Y tế đã đề xuất Trung tâm Đánh giá Nguy cơ tích cực tham gia vào việc xây dựng và hoàn thiện các tiêu chuẩn ATTP. Việc này giúp đảm bảo quy chuẩn ATTP chặt chẽ và phù hợp với điều kiện thực tế tại Việt Nam, đồng thời hài hòa với các tiêu chuẩn quốc tế của WHO, FAO. Điều này giúp kiểm soát tốt hơn chất lượng ATTP và tăng cường lòng tin của người tiêu dùng vào sản phẩm nội địa.
Nội dung bài viết có tham khảo từ: hanoimoi.vn
